१२३ दशरूपविधानम्‌ २०. १२२-१२९

यदसदूभूतं वचनं संस्तवयुक्तं दयोः ' परस्परतः ।

पएकस्य चार्थहेतोः स हास्यजननः शप्रपञ्चस्तु ॥१२२॥
हास्येनावगता्था प्रहेलिका नालिकेति विज्ञेया ।
एकद्धिपरतिवचनात्‌ ' वाक्‌केलिकां नाम तामाह ॥१२३॥
"परवचनमात्मसंस्थ' चोत्तरोत्तरसमुद्‌भवं दयोयैव ।
"अन्योन्यार्थविदोषणमधिवलमिति तद्‌ बुधेजञेयम्‌ ।१२७॥
"यवाद प्रतिवचनेर्विंरोभयित्वा परं पराकारैः ।
°तेरेवार्थविदहीनेर्विपरीतस्याच्छलं नाम ॥१२९५॥

परत्यक्षं नायकस्यैव यद्ध दष्टवदुच्यतेः ।

अशङ्कितं तथायोगाद्‌ व्याहारः सोऽभिधीयते ॥१२६॥
यत्कारणाद्‌ गुणानां दोषीकरणं भवेद्धिवादकृतम्‌ ।
द्योषगुणीकरणं वा तन्मरदवं नाम विज्ञेयम्‌ । १२७॥
"यदुदात्तवचनमिह च विधा विभक्तं भवेसयोगेषु ।
"हास्यरससंग्रयुक्तं तत्‌ त्रिगतं नाम विज्ञेयम्‌ ॥१२८॥
संरम्भसंञ्रभकृतं 'बन्धविवादं तथापवादशृतम्‌ ।
बहुवचनाक्षेपङृतं गण्डमिति वदन्ति तच्छन्ञाः* ॥१२९॥

122 (९. 2४17. 1200-1214 ; (. 126}. 1 8. परस्परं यत्तु. 2 8.
प्रपञ्च; स्यात्‌. 123 (. जा, 180, 1208; ल. ग्म्य). ग 8.
वाक्केली स्यात्‌ प्रयोगेऽसिन्‌. 124 (उ. 1220-1233; @. 128).
1 8. परवचनमात्मनशोत्तरोत्तरसमुद्धवं द्योयततु, ¢. °समुद्धवो द्वयोयत्त. 2 8. अन्योन्यार्थ-
विशेषकमधिबलं 125 (ए.शाा. 1230; €. 129). 7 ए. गा, धऽ
ल, 2 8. अन्यार्थमिव वाक्यं छलमभिसन्धानहास्रोषकरम्‌. 126 (8.7,
1253 ; © 13०). 7 2. ०} प्रयत्तदृत्तिशक्तो व्याहारो हाखलेशार्थः.
127 (श.श. ठ0-1222 ; @. 131). 128 (8... 124;
©. 132 . " ? श्रुतिसारुप्यादस्िन्‌ बहवोऽथां युक्किमिर्नियुज्यते, 2 8. यद्वाखमहास'
वा. 129 (.शाा. 1250-1268 ; ल. 133). 1 8. विवादयुक्ग. > 8.
००55 ०5 नष्टः ष्णम्‌) इति दशकूपविधानं सवं प्रोक्तं मया हि लक्षणतः ९४५.