१९. ६७-७४ नास्यशास्रम्‌ १०८

पदवणंसमासे च द्रुते बहर्थसङ्कटे ।
कायौ विरामः पादान्ते तथा प्राणवकशेन वा
शोषमर्थवकोनेव विरामं संप्रयोजयेत्‌ ॥६८॥

"अत्र च रसभावानुगतानि कष्याण्यक्षराणि चोद्रोध्यानि। तद्यथा-
° [ओ]कारेकारसंयुक्तमैकारौकारसंयुक्तम्‌ ।
व्यञ्जनं यद्ध वेदीधै छृष्यं तत्त॒ *मवेदिह ॥६९॥
विषादे च विवतें च प्रदने *वाऽमषेणे तथा ।
कलाकालप्रमाणेन कार्यं पाल्य प्रयोक्त॒भिः ॥७०॥
शेषाणामर्थयोगेन विरामे विरमेदिह ।
पएकद्धिविचतुःपञ्च षटकटं च विसम्वितम्‌ ॥७१॥
विखभ्विते "विरामे च यद्‌ गवैश्चरं मवेत्‌ ।
षण्णां कानां परतो श्टम्बनं न विधीयते ॥७२॥
अथवा कारणोपेतं प्रयोगं कार्यमेव च ।
समीक्ष्य वृत्ते कतेव्यो विरामो रसभावतः ॥७२॥
"भ्ये विरामाः स्मृताः "काव्ये चृत्तपादसमुद्धवाः।
उक्रम्यापि क्रमं तज्ज्ञैः कार्यस्तेऽर्थवरास्तथा'* ॥७४॥
नापदाब्दं पटेत्‌ तज्ज्लो ` भिन्नवृत्तं न चैव दहि
भविश्वमेन्ना विरामेषु दैन्ये काकुं न दीपयेत्‌ ।
एवमेतत्‌ खरकृतं कटाताखटयान्वितम्‌ ॥७५॥

68-74 (8. शा. 139-145 ; ©. 66732). `" ©. अ्रताजुगतानि
चत्वायौक्तराणि, 3. अत च भावगतानि रसगतानि च कृष्याक्तराशि बोद्धव्यानि.
2 ©. श्राकारे०, 8. आकारे०. 3 8. विधीयते. 4 8. °्थाम्षं एव च. ४.
विरामो. 6 ¢ विरामे च विलम्बे च. 7 8. सदा. 8 0. पदानां. 9 ¢.
लंघन, 8. विलम्बो. 10 8. पाठ्ये. 11 0. ग्थवशास्तदा. 75 (8...
146- 1493 ; ¢. 73-74): 7 ©. भिन्वृत्तेन, ए. भिन्नवत्तं तथेव. 2 ¢.
विध्रमेणा०. 3 ¢. न काकु रसहीनकम्‌. 4 @. १९[१€३८ [161८ ५1९ 773.