वागभिनयः १७. ७२द्‌-७यब

[ यत्राकारोद्धवैर्वाक्येरात्मानमथेवा परम्‌ ।
पृछचन्निवाभिधत्तेऽर्थ' सा पृच्छेत्यभिसंक्लिता ॥७२१॥ |
** सिद्धं पूरवोपलन्धो यत्छमत्वमुपपादयेत्‌ ।
*# निदर्शनकृतस्तज््ैः स दष्टान्त इति स्मतः ॥४२द्‌॥
*# अनेकयुक्ति यद्वाक्यमनेकार्थप्रसाधकम्‌ ।
## अनेकवाक्यसंयुक्तं भासनं नाम, तद्ध बेत्‌ ॥४२य॥
[ अपरिज्ञाततच्ार्थ' यत्न वाक्यं समाप्यते ।
अनेकत्वाद्विचाराणां संशयः परिकीर्तितः ॥७२४१॥ ]
** यल राखरार्थसम्पन्नां मनोर्थसमुद्धवाम्‌ ।
## अघ्रार्थनीयामन्यां वा विदुस्तामां रिषं बुधाः ॥७२न्‌॥
** आदौ यत्‌ क्रोधजननमन्ते हषैप्रवर्धनम्‌ ।
*# तत्‌ प्रियं वचनं ज्ञेयमाशीर्वादसमन्वितम्‌ ॥४२य॥
** अदिन्यं दिन्यमपि वा कृत्वा रूपविपर्ययम्‌ ।
** अविद्धान्‌ वच्यते येन कपरं तदुद्धाहतम्‌ ॥४२फ्‌॥
४* दुजंनोदाहते रूक्षः सभामभ्येऽभिताडितः।
**# अक्रोधः करोधजननेर्वाक्यैयैः सा क्षमा भवेत्‌ ॥७२ब॥
*# दष्टैर्बावयवेः कश्चिद्धावो यत्राुमीयते ।
**# प्रासि' तामभिजानीयाष्श्चणं नाटकाश्रयम्‌ ॥8रह॥
+* अकायै" सहसा कत्वाऽकृत्वा कायैमथापि वा ।
** सन्तापो मनसो यस्तु पश्चात्तापः परकीर्तितः ॥७२म्‌॥
**# प्रश्रयेणार्थसंयुक्तं यत्परस्या नुवर्तनम्‌ ।
** स्नेहाद्‌ाश्चिण्ययोगाद्धा सायुवृत्तिस्तु संक्िता ॥४२य॥
**% प्राप्तानां यत्र दोषाणां क्रियते शमनं पुनः।
** सा ज्ञेया ह्युपपत्तिस्तु लक्षणं नाटकाश्रयम्‌ ॥७२॥
** साध्यते योऽर्थखम्बन्धो महद्भिः समवायतः।
## परस्परानुकूस्येन सा युक्तिः परिकीर्तिता ॥४२द्‌
** यत्रापसारयन्‌ दोषं गुणम्थेन योजयेत्‌ ।
*# गुणातिवादं दोषाद्धा काये" तदिह संक्ञितम्‌ ॥७यब्‌/
१४