१२६ उपाङ्गविधानम्‌ ८. १५६-१६६

एवं नामेतिका्यं च कोपद्राक्ये विचक्षणैः ।
समं साचीकृताययुक्ता यच्च टृष्टिविकलिपतम्‌ ।।१५६॥
तज्जञेस्तेनानुसारेण कायं तदनुगं मुखम्‌ ।

अथातो सुखरागश्च चतुर्धा परिकी तितः ॥१५७॥
स्वाभाविकः प्रसन्नश्च रक्तः रयामोऽथेसंश्रयः |
स्वाभाविकस्तु कर्तव्यः स्वभावाभिनयाश्रयः ॥१५८॥
मध्यस्थादिषु भावेषु मुखरागः प्रयोकत्रभिः ।
प्रसन्नस्त्वदूभुते कार्यां हास्यश्ङ्गारयोस्तथा ॥१५६॥
वीररोद्रमदादेषु रक्तः स्यान करणे तथा ।

भयानके सवीमत्से शयामं संजायते मुखम्‌ ॥१६०॥
एवं भावरसा्ेषु मुखरागं प्रयोजयेत्‌ ।
शाखाङ्ोपाङ्गसंयुक्तः कृतोऽ-यमिनयः शुभः ॥१६१॥
मुखरागविहीनस्तु नेव शोभान्वितो भवेत्‌ ।
दारीराभिनयोऽल्पोऽपि मुखरागसमन्वितः ।१६२॥
द्विगुणां छभते शोभां रात्राविव निश्चाकरः ।
नयनाभिनयोऽपि स्यान्नानाभावरसान्वितः ॥१६३॥
मुखरागान्वितो यस्मान्नास्यमच्र प्रतिष्ठितम्‌ ।

यथा नेत्र प्रसपेत मुखभरृ्टिसंयुतम्‌ ॥१६४॥

तथा भाव्ररसोपेतं मुखरागं प्रयोजयेत्‌ ।

1 इत्येषः मुखरागस्तु प्रोक्तो भावर साश्रयः ।॥१६५॥

अतः परं प्रवक्ष्यामि प्रीवाकर्माणि वें द्विजाः ।
समा नतोन्नता च्यस्रा रेचित्ता कुञ्विताच्चिता ॥१६६॥

156-157 (8.1600-1619 ; 09.158). 157-158 8.1618-1628 ; ©.159 .
158-160 (8.162.164 ; 0.160-1628). 161-162 (8.165-1663 ; 0.1628-163).
162-163 (8.166.678 ; &.164). = 163.164 (8.1678-1682 ; 0.165).
164-165 (8.168-169 ; = 0.166-1672). > ©, इ, 166- (8.170 ;
6.1670-1688).

१७