268 DE CURATIONE

est, an fera, et si multae materiae est an paucae, et an tenacis
an tractabilis magis: tota ne extrorsum sit, an et introrsum, et
si ulcera multa sunt; et an plus dolorum, quam pustularum, vel
contra, similiter et si gummositatum, et ut uno verbo dicam,
omnes differentiae ejus morbi ante oculos habendae sunt. Max—
ime autem analogia, nam tametsi ad phlegma crassum et sordi—
dum per se sit, non una tamen est phlegmatis ejus ratio, ut
dictum est; praeterea et alia universalia consideranda sunt,
aetates, sexus, anni tempora, complexiones, et id genus; neque
enim omnibus omnia conveniunt. His ergo bene perspectis,
scito eam labem, quum jam ossibus insedit, extra spem esse,
nisi forte ea ossa uri possint: quare aut eam curationem rejice,
aut malum rediturum praenuntia: ea etiamnum difficilior est
quae est inveterata, et quae a multa et tenaci materia pendet,
quaeque multas gummositates habet, et melancholicum hominem
tenet. Quare difficilioribus difficiliora etiam remedia sunt adhi—
benda: particulatim autem prosequendo, aer primo ne impurus
sit, non austrinus, veruntamen ne, ut' austrinum fugias, valde
borealem et frigidum eligito. Otia porro omnia, omnis ignavia
et desidia tibi fugienda est, tibi omni studio, omni conatu exer—
cendum, laborandum, sudandum: hoc dico, hoc hortor, hoc
jubeo, curre, salta, venare, pilam, luctam, gladiatoriam exerce:
per haec materiam segnem liquefacies, attenuabis et expelles,
ac cum ea et seminaria contagionis: sed ita haec facito, ne quum
remittes, protinus frigeas, et otium ducas, sed paulatim a fati—
gatione ad quietem te transferto, pannisque obsepito, calido
in loco morator, quin et in ipso exercitio (si fieri potest) locum
frigidum non desidero.

Ad haec consuetae corporis expurgationes procurandae, quae
per nares, quae per cutim, quae per palatum, quae per alvum,
et si quae aliae sunt, ut haemorrhoides, et menses, et reliquae;
nihil vero superfluum exeat, praesertim eorum, quae per Venerem
dissolvuntur, vigiliae uti nimiae esse nolunt, ita nec nimius sit

: First ed. 1546, 1550, 1554, ne; 1555 ne, ut, needed for sense.