CAPUT XII
DE CAUSIS

Igitur, quum primum tam novus apparuisset morbus, magna
statim inter medicos oborta controversia fuit, aliis contenden«—
tibus nullam ab antiquis factam de eo mentionem fuisse, aliis
contra fuisse factam, his quidem Elephantiam existimantibus,
illis vocatum ab Arabibus Safati, aliis Lichenas. Primus Nico—
laus Leonicenus, vir doctissimus et gravis eam difficultatem
sustulit, aperte monstrans nullum horum esse, sed prorsus apud
antiquos innominatum fuisse morbum: quanquam posteriores
quidam obstinate quidem magis, quam rationabiliter, tanto viro
non plane assensere, Elephantiasim omnino asserentes esse: de
quo mox pauca quaedam et nos dicemus.  Caeterum quicunque
haetenus de eo morbo scripsere, alii quidem, quid non esset,
magis dixisse videntur, quam quid esset: alii eam rationem
quaesivisse magis, quae circa formam versatur, quod esset
aegritudo partim in compositione, partim in complexione, et
unitate, et id genus; materiam vero, et principia, quae magis
fuerant perquirenda, reliquere: alii materiam quidem attigere,
principia vero, et rationem eam, quae e contagione dependet,
non, ut par erat, sunt prosecuti. Nos vero in iis lusibus, quos
ad Petrum Bembum nunc Cardinalem scripsimus, quo forte
tempore a pestilentia rus pulsi multum otii nacti essemus, de
his omnibus quaedam certe attigimus, verum quantum Poetica
concedere potuit: quae quum non admittat omnia, multa qui—
dem praetermitti a nobis necesse fuit pro toto negotio, quae si
nunc prosequamur, operae pretium facturos esse nos existi—
mamus.

Quod igitur ad primam morbi originem attinet, arbitrati
sunt aliqui contagionem hanc e novo illo mundo delatam ad

142