CAPUT IX
DE PHTHISI CONTAGIOSA

Qui de phthisi hactenus tractavere, videntur quidem de ea
egisse magis quatenus primo in nobis fit, et originem habet
aut ex defluxionibus, quae ad pulmones feruntur, aut e fraeturis
quarundam venarum, aut sanie derelicta, vel e pleuritide, vel
peripneumonia, et similibus: de ea vero, quae ex contagione
concipitur, nulla quidem, aut quam paucissima tradidere. Nos
vero eam quae in nobis primo fit, non negligentes, ac suppo—
nentes magis, nunc maxime de ea agemus, quae in contagione
versatur, quod institutum est nostrum (constat enim et conta—
gione concipi), et propriam quandam animadversionem expos—
cere demonstrabimus. Nostri tabem vocant, quod vocabulum,
sicut et apud Graecos phthisis, interdum communius est pro
consumptione corporis, quaecunque sit, interdum proprie magis,
quum pulmonis vitio per se contingit: quod rursus dupliciter
solet evenire, quandoque quidem ex ulcere in pulmone habito,
unde sanies vera emanat, quandoque non ex vero ulcere, nec
vera sanie, sed magis in saniem quandam conversis pituitis,
quae illue descendere.

Verum et illam quoque possumus phthisim satis proprie appel—
lare, quae corruptis putrefaectisque pituitis ita pulmonem affecit,
ut, si non ulceratus est, at flaecidus tamen et putridus jam red—
datur: quippe faectis dissectionibus quorundam vidimus inter—
dum partem pulmonis sinceram, et nullatenus vitiatam, partem
nondum exacte putridam, nondumque ulceratam, sed tamen
flaccidam, mollemque, atque in marcorem tendentem, quan—
doque et totum pulmonem talem vidimus: quare, quum jam
"marcor ille in pulmonem serpit, phthisicum appellare merito
hominem possumus: quum vero simpliciter corrumpuntur pit—

118